Không phải doanh nghiệp nào cũng kết thúc bằng thành công. Có những thời điểm, chủ doanh nghiệp buộc phải đứng trước lựa chọn khó khăn: giải thể hay phá sản. Đây là hai hướng xử lý hoàn toàn khác nhau về bản chất pháp lý, thủ tục và hệ quả sau cùng.
Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt rõ khi nào nên chọn giải thể – khi nào phải tuyên bố phá sản, và hướng dẫn cách xử lý đúng luật để giảm thiểu rủi ro pháp lý và tài chính cá nhân.
1. Giải thể và phá sản khác nhau như thế nào?
| Tiêu chí | Giải thể |
Phá sản |
|
Chủ động hay bị động |
Tự nguyện, chủ doanh nghiệp quyết định | Bị yêu cầu bởi chính chủ doanh nghiệp hoặc chủ nợ, người lao động, xảy ra khi mất khả năng thanh toán |
| Khả năng thanh toán | Doanh nghiệp vẫn có thể trả nợ được | Không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày đến hạn thanh toán. |
| Thủ tục pháp lý | Doanh nghiệp chủ động thực hiện với Sở KH&ĐT | Phải nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản lên Tòa án |
| Thời gian xử lý | Tùy loại hình, dựa trên thời gian hoàn thành nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp | Kéo dài, có thể 6 – 12 tháng hoặc hơn |
| Hệ quả pháp lý | Doanh nghiệp ghi nhận tình trạng giải thể và chấm dứt sự tồn tại | Doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản, chấm dứt hoạt động |
| Uy tín doanh nghiệp | Ít ảnh hưởng, được xem là “rút lui hợp pháp” |
Bị đánh giá là “thất bại” tài chính, có nguy cơ kiện tụng |
2. Khi nào nên chọn giải thể doanh nghiệp?
Nên chọn giải thể nếu doanh nghiệp:
• Hoạt động không hiệu quả nhưng vẫn còn đủ khả năng trả nợ
• Không có nhu cầu tiếp tục kinh doanh, muốn tự nguyện chấm dứt hoạt động
• Không muốn để lại dấu ấn tiêu cực trên hệ thống quản lý doanh nghiệp quốc gia, muốn doanh nghiệp chấm dứt một cách “âm thầm”
Ưu điểm của giải thể:
+ Tự chủ thời gian và quy trình
+ Giữ được uy tín cá nhân và pháp lý
+ Không bị giới hạn quyền thành lập doanh nghiệp mới trong tương lai
3. Khi nào bắt buộc phải tuyên bố phá sản?
Nên xem xét phá sản nếu:
• Doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn, dù đã gia hạn nhiều lần
• Chủ nợ yêu cầu tòa án tuyên bố phá sản doanh nghiệp bạn
• Cần đến sự can thiệp của pháp luật để “giải phóng” khỏi nghĩa vụ nợ phức tạp
Lưu ý: Việc tuyên bố phá sản cần được thực hiện đúng quy trình và đặt dưới sự kiểm soát của Hội nghị chủ nợ, tòa án, quản tài viên/doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài …
4. Hướng xử lý phù hợp trong từng tình huống
| Tình huống doanh nghiệp gặp phải |
Hướng xử lý nên chọn |
|
Không còn khách hàng, không còn nhu cầu hoạt động |
Giải thể |
| Nợ ngân hàng, nợ thuế, nợ nhân viên không trả nổi | Xem xét thủ tục phá sản |
| Nội bộ mâu thuẫn, không đồng thuận hướng phát triển |
Giải thể hoặc chia tách, sáp nhập |
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Sau khi phá sản, tôi có được thành lập công ty mới không?
Có, nếu bạn không phải là người giữ chức vụ quản lý doanh nghiệp, còn nếu bạn là người giữ chức vụ quản lý của doanh nghiệp, hợp tác xã bị tuyên bố phá sản mà cố ý vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 18, khoản 5 Điều 28, khoản 1 Điều 48 của Luật Phá sản năm 2014 thì Thẩm phán xem xét, quyết định về việc không được quyền thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã, làm người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong thời hạn 03 năm kể từ ngày Tòa án nhân dân có quyết định tuyên bố phá sản.
2. Giải thể doanh nghiệp có cần quyết toán thuế không?
Có. Mọi doanh nghiệp khi giải thể đều phải thực hiện quyết toán thuế, hoàn tất nghĩa vụ thuế với cơ quan thuế trước khi được Sở KH&ĐT chấp thuận chấm dứt hoạt động.
3. Tòa án có thể trả lại đơn yêu cầu phá sản không?
Có. Tòa án trả lại đơn yêu cầu phá sản khi: Người nộp đơn không thực hiện việc sửa đổi, bổ sung đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản theo quy định; Người nộp đơn không nộp lệ phí phá sản, tạm ứng chi phí phá sản; người nộp đơn không có quyền yêu cầu mở thủ tục phá sản và các trường hợp khác theo quy định Luật Phá sản năm 2014.
4. Tôi là người lao động của doanh nghiệp, đến nay đã 4 tháng không được trả lương đầy đủ có được yêu cầu phá sản đối với doanh nghiệp không?
Có, người lao động có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày phải thực hiện nghĩa vụ trả lương, các khoản nợ khác đến hạn đối với người lao động mà doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
Hiểu rõ để chọn đúng – tránh hậu quả pháp lý về sau
Dù bạn lựa chọn giải thể hay phá sản, điều quan trọng nhất vẫn là xử lý đúng quy trình, minh bạch và đúng luật. Đừng để việc dừng hoạt động doanh nghiệp dẫn đến tranh chấp, khiếu nại hoặc bị truy cứu trách nhiệm không đáng có.
Bạn đang cần tư vấn về thủ tục giải thể hoặc phá sản?
Hãy để Công ty Luật Anh Sĩ hỗ trợ bạn từ bước đầu tiên đến khi hoàn tất thủ tục pháp lý:
➡️ Liên hệ ngay với chúng tôi để nhận được tư vấn!
Lưu ý: Bài viết mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc tư vấn pháp lý trực tiếp từ luật sư có chuyên môn.
————————-
Công ty Luật Anh Sĩ
Địa chỉ: Số 253AC2, đường số 4, KDC Hồng Phát, phường An Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.
Điện thoại: 0292.224.6698
Email: congtyluatanhsi@gmail.com
