Hộ kinh doanh cá thể là mô hình phổ biến và phù hợp với những cá nhân, hộ gia đình muốn kinh doanh quy mô nhỏ, vốn đầu tư không lớn và không yêu cầu cơ cấu tổ chức phức tạp. Tuy nhiên, để hoạt động đúng luật và hạn chế rủi ro trong quá trình kinh doanh, người thành lập cần nắm rõ thủ tục đăng ký và những lưu ý quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn các bước đơn giản nhất để đăng ký hộ kinh doanh cá thể theo quy định hiện hành.
1. Hộ kinh doanh cá thể là gì?
Theo khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, 1. Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.
Cá nhân, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh của công ty hợp danh trừ trường hợp được sự nhất trí của các thành viên hợp danh còn lại.
2. Những ai nên chọn mô hình hộ kinh doanh?
Hộ kinh doanh cá thể phù hợp với:
- Cá nhân mở quán ăn, cà phê, tiệm tạp hóa, cửa hàng nhỏ
- Hộ gia đình sản xuất thủ công, kinh doanh truyền thống
- Người muốn kinh doanh tự do không cần cơ cấu công ty
- Các nhóm kinh doanh dịch vụ ít nhân sự, không cần góp vốn
Nếu quy mô kinh doanh nhỏ, địa điểm ổn định, việc đăng ký hộ kinh doanh là lựa chọn hợp lý, chi phí thấp và thủ tục đơn giản.
3. Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh gồm những gì?
Theo Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh gồm:
- Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh (theo mẫu)
- Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
- Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
- Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.
- Văn bản ủy quyền kèm bản sao giấy tờ cá nhân của người được ủy quyền (nếu nộp thay)
4. Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh – Các bước thực hiện
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ theo quy định
Người đăng ký cần chuẩn bị đủ các tài liệu nêu trên.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền
Có thể nộp trực tiếp hoặc nộp qua Cổng Dịch vụ công (nếu địa phương có áp dụng).
Bước 3: Nhận Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Trường hợp từ chối, phải có văn bản trả lời nêu rõ lý do.
Bước 4: Thực hiện thủ tục về thuế và treo bảng hiệu
Sau khi có giấy đăng ký, hộ kinh doanh cần:
- Liên hệ Chi cục Thuế nơi đặt địa điểm để khai thuế ban đầu
- Mở sổ ghi chép doanh thu theo yêu cầu
- Làm thủ tục mua hóa đơn (nếu cần)
- Treo bảng hiệu hộ kinh doanh tại địa điểm kinh doanh
5. Những lưu ý pháp lý khi đăng ký hộ kinh doanh
- Không được sử dụng từ “công ty” trong tên hộ kinh doanh
- Mỗi cá nhân chỉ được thành lập một hộ kinh doanh trên toàn quốc
- Hộ kinh doanh không được phép góp vốn, mua cổ phần, thành lập công ty
- Cần kê khai thuế đầy đủ, nộp đúng hạn để tránh bị xử phạt
Ngoài ra, nếu hoạt động kinh doanh thuộc danh mục ngành nghề có điều kiện (như dịch vụ ăn uống, spa, karaoke…), cần xin thêm giấy phép con từ cơ quan quản lý chuyên ngành.
Thành lập hộ kinh doanh cá thể là lựa chọn phù hợp cho những ai muốn bắt đầu kinh doanh quy mô nhỏ, thủ tục đơn giản, chi phí thấp. Tuy nhiên, người đăng ký cần nắm rõ quy trình pháp lý, nghĩa vụ thuế và giới hạn pháp lý của loại hình hộ kinh doanh để tránh bị xử phạt hoặc phải chuyển đổi mô hình giữa chừng.
Nếu bạn chưa rõ thủ tục hoặc cần rà soát hồ sơ, nên tham khảo ý kiến luật sư để đảm bảo việc đăng ký được thực hiện đúng luật, đúng nhu cầu thực tế và phù hợp với định hướng phát triển lâu dài.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Hộ kinh doanh có cần nộp thuế không?
Có. Hộ kinh doanh phải kê khai và nộp thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân theo quy định pháp luật hoặc theo doanh thu thực tế, tùy quy mô. - Có thể chuyển từ hộ kinh doanh sang công ty TNHH được không?
Có. Người đứng tên hộ kinh doanh có thể thực hiện thủ tục chấm dứt hộ và thành lập doanh nghiệp. Quá trình chuyển đổi nên có tư vấn để đảm bảo quyền lợi liên tục. - Một người có thể đăng ký nhiều hộ kinh doanh không?
Không. Mỗi cá nhân chỉ được đứng tên một hộ kinh doanh trên toàn quốc tại cùng một thời điểm theo quy định của pháp luật.
Công ty Luật Anh Sĩ hỗ trợ trọn gói dịch vụ thành lập hộ kinh doanh cá thể: từ tư vấn tên, ngành nghề, soạn hồ sơ, nộp thay, đến khai thuế ban đầu. Liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết.
Lưu ý: Bài viết có giá trị tham khảo. Để đảm bảo thủ tục phù hợp với nhu cầu cụ thể, vui lòng liên hệ luật sư để được tư vấn trực tiếp.
—————————
Công ty Luật Anh Sĩ
Địa chỉ: Số 253AC2, đường số 4, KDC Hồng Phát, phường An Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.224.6698
Email: congtyluatanhsi@gmail.com
